تا چند ماه قبل بسیاری از کارگران و کارکنان مشاغل سخت و زیان آور که متقاضی ثبت درخواست سختی کار خود و پیگیری نتیجه آن بودند می‌توانستند از طریق سامانه‌ای که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به نشانی اینترنتی  https://sakht.mcls.gov.ir ایجاد کرده بود نسبت به ثبت درخواست خود اقدام کنند.

این سامانه امکانی را فراهم می‌کرد تا صاحبان مشاغل سخت و زیان‌آور مراحل ثبت و پیگیری درخواست سختی کارشان را به شکل غیرحضوری دنبال و پس از ثبت‌نام کد رهگیری دریافت کنند.

درحال حاضر برخی مشاغل از سوی وزارت کار تحت عنوان شغل های با سختی کار بالا و مخل سلامت جسم و روان تعیین شده که به دلیل سخت بودن شرایط چنین کارهایی، سوابق بیمه‌ای کارکنان و کارگران مشاغل با سختی کار بالا ۱.۵ برابر محاسبه می‌شود.

طی ماه‌های اخیر بسیاری از متقاضیان بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور از وقفه و قطعی چند ماهه سامانه مشاغل سخت و زیان آور اظهار گلایه داشتند و به دلیل این اختلال امکان ثبت درخواست یا پیگیری آن امکانپذیر نبود، به نحوی که کارشناسان روابط کار نیز از نگرانی و گلایه بسیاری از کارگران نسبت به تعطیلی سامانه سخن گفته بودند. چنانچه حمید حاج اسماعیلی - کارشناس روابط کار در این باره گفته بود: تعلل و طولانی شدن رسیدگی و ارزیابی درخواست کارگران توسط کمیته‌های مشاغل سخت و زبان آور و برخی شعب تامین اجتماعی باعث نارضایتی کارگران شده است در حالی که تعلل در اجرای صحیح قانون مشاغل سخت و زیان آور باعث محروم شدن بخش زیادی از کارگران از حقوق واقعی خود می‌شود.

تا اینکه در روزهای اخیر مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی دلیل تعطیلی چند ماهه را تشریح و از راه‌اندازی سامانه جدید مشاغل سخت و زیان آور خبر داد.

سامانه جدید تحت عنوان srk.mcls.gov.ir پس از تکمیل ذیل سامانه جامع روابط کار تشکیل شده و خدمت رسانی خود در حوزه مشاغل سخت و زیان آور را آغاز کرده است.متقاضیان بر اساس شخصیت حقیقی یا حقوقی خود جهت ثبت درخواست باید از طریق منوی مذکور و پس از احراز هویت وارد سامانه شوند.

در این مرحله رمز یکبار مصرف به شماره همراه آنها پیامک می‌شود و پس از درج کد در سامانه، وارد پوشه خود می‌شوند و گزینه بررسی مشاغل سخت و زیان آور را انتخاب می‌کنند.در نهایت گزینه ثبت درخواست فعال شده و اطلاعات محل‌های کار و عناوین شغلی مورد ادعای متقاضیان به شکل صحیح تکمیل و ثبت می‌شود.

آنطور که احمدرضا پرنده- مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی گفته قبل از راه‌اندازی سامانه جدید، یک سامانه برای ثبت درخواست مشاغل سخت وجود داشت که در سامانه جامع روابط کار تغییر کرد و چنانچه افراد طبق روال این سامانه را در اینترنت جست و جو کنند متوجه می‌شوند که خدمات آن متوقف شده است، بنابراین متقاضیان بررسی مشاغل سخت تنها باید به سامانه جدید به نشانی  مراجعه کنند.

وی با بیان اینکه ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سراسر کشور ‌آماده پاسخگویی به مشکلات متقاضیان هستند، تصریح کرد: اداره کل بازرسی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در تلاش است تا تمام فرایندهای خدمت رسانی الکترونیکی شود و درخواست متقاضیان مرتبط با بازرسی کار قابل درج در سامانه الکترونیکی باشد.

به اعتقاد مدیرکل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، الکترونیکی شدن و کاهش دخالت انسانی در تنظیم این موارد ضمن بالابردن سرعت کار در رسیدگی به درخواست‌ها و کاهش هزینه‌ها و برخی واسطه‌گری ها جلوگیری می‌کند.

به گزارش قدس آنلاین متقاضیان پس از ورود به سامانه جدید و تکمیل اطلاعات با انتخاب گزینه ثبت موقت تا ۴۸ ساعت امکان ویرایش اطلاعات را خواهند داشت. توصیه اداره کل بازرسی کار وزارت کار این است که قبل از انتخاب گزینه ثبت نهایی، موارد تکمیل شده را به دقت مورد بررسی قرار دهند و از صحت اطلاعات ثبتی اطمینان حاصل کنند.

فرم تکمیل شده پس از ثبت نهایی برای دبیرخانه ادارات کار استان‌ها ارسال می‌شود و پرونده متقاضی بررسی و جهت رسیدگی در کمیته‌های بدوی و تجدیدنظر مطرح می‌شود.

مطابق تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون بیمه تامین اجتماعی، کارهای سخت و زیان‌آور به شغل‌هایی گفته می‌شود که در آن‌ها عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی محیط کار غیر استاندارد بوده و فرد با انجام آن کار، فشار جسمی و روانی بیش از ظرفیت طبیعی را متحمل و در اثر آن به بیماری و عوارض آن مبتلا شود.

ماده یک آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور این مشاغل را که به آنها سختی کار تعلق گرفته به دو دسته تقسیم کرده است:

الف - مشاغلی که صفت سخت و زیان آور با ماهیت شغلی وابستگی دارد اما می‌توان با به کارگیری تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر فنی مناسب توسط کارفرما سختی و زیان آوری آنها را حذف کرد.

ب- مشاغلی که ماهیتاً سخت و زیان آور بوده و با به کارگیر تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر فنی کارفرما، صفت سخت و زیان آوری کاهش یافته اما کماکان سخت و زیان آوری آنها حفظ می شود.

در واقع برخلاف مشاغل گروه "الف" که با بکارگیری تمهیدات ایمنی و تلاش کارفرمایان سختی کار کاهش می‌یابد، مشاغل گروه "ب" ماهیتا سخت و زیان آور هستند و صفت سخت و زیان آوری در ذات آنها وجود دارد.

در حال حاضر کارهای مرتبط با حفر قنات و چاه، مشاغل مرتبط با کوره‌های مذاب، عملیات مربوط به جمع‌آوری و دفن زباله‌ها، کار در فضاهایی که ارتعاشات صوتی حاکم بر محیط بر سیستم شنوایی آسیب‌رسان است، کارهای مرتبط با سمپاشی و ضدعفونی کردن، کار غواصی که تحت فشار غیرطبیعی محیط باشد و کارهایی که در معرض تشعشات رادیواکتیو هستند از جمله مشاغل سخت و زیان آور به شمار می‌روند.

کارفرمایان کارگاه‌های مشمول قانون تامین اجتماعی نیز مکلفند قبل از آن که کارهای سخت و زیان آور را به کارگران خود محول کنند، معاینات پزشکی لازم را انجام داده و کارگران را از لحاظ قابلیت و استعداد جسمانی متناسب برای نوع کار بسنجند و به صورت دوره‌ای معاینات پزشکی را تکرار کنند.

همچنین به جهت حفظ تعادل منابع و مصارف سازمان تامین اجتماعی و بهره‌مندی کارگران شاغل در کارهای سخت و زیان آور از مزایای این بازنشستگی، مساعدت لازم را نسبت به پرداخت ۴ درصد حق بیمه اشتغال در کارهای سخت و زیان‌آور داشته باشند.

پیشتر علی حسین رعیتی فرد - معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشاغل سخت و زیان‌آور را از جمله موضوعاتی عنوان کرده بود که باید با جدیت پیگیری شود تا حقی از کسی تضییع نشود. به گفته وی در موضوع مشاغل سخت و زیان‌آور وظیفه وزارت کار دو چندان است و باید تمام تلاش خود را در جهت صیانت از سرمایه‌های اصلی که همانا نیروی کار است، معطوف کند.

سوابق کار در مشاغل سخت و زیان آور یک و نیم برابر محاسبه می‌شود و افرادی که در مشاغل سخت و زیان آور و طاقت‌ فرسا ۲۰ سال سابقه کار متوالی یا ۲۵ سال سابقه کار متناوب را داشته و حق بیمه این ایام را به سازمان تامین اجتماعی واریز کرده‌ باشند، می‌توانند تقاضای بازنشستگی خود را ارائه کنند.

منبع: خبرگزاری ایسنا